سندرم شانه یخ زده چیست؟
شانه یخ زده التهاب غیرعفونی و چسبندگی کپسول مفصلی شانه است که باعث ایجاد درد و محدودیت حرکتی این مفصل میگردد. علت بیماری مشخص نیست ولی در اکثر مواقع در بیماران دیابتی و نیز همراه سایر بیماریهای شانه دیده میشود.
نبض ما– سندرم شانه های یخ زده نوعی بیماری مفصلی است با نامهای دیگری مانند شانه منجمد، شانه فریز شده، چسبندگی شانه، کپسولیت چسبنده که اختلال در حرکت شانهها را برای بیمار به همراه دارد و به دلایل مختلف، ایجاد می شود.
شانه شامل یک مفصل گوی وحفره می باشد که از 3 استخوان تشکیل شده است: استخوان بالای بازو، استخوان تیغه شانه، استخوان ترقوه. سر استخوان بازو بوسیله حفره ای کم عمق به تیغه استخوان شانه می چسبد و بافت پیوندی محکمی که اطراف مفصل را فراگرفته کپسول شانه ای نامیده می شود و برای سهولت حرکت شانه، مایع سینوویال کپسول مفصلی و مفصل شانه را مانند روغن روان می کند .
در سندرم شانه یخ زده کپسول مفصلی فشرده و ضخیم می شود . تارهای بافت مفصلی سخت می شوند و در بسیاری از موارد مایع سینوویال کمتری در مفصل تولید می شود.آنچه که مبین این سندرم می باشند عدم توانایی در حرکت دادن شانه بوسیله فرد و حتی با کمک گرفتن از دیگران می باشد .
علائم شانه یخ زده
علائمی که در این بیماری نمایان میشود شامل خشکی عضلات، محدودیت در حرکت و درد در شانه راست و چپ است این افراد معمولا از ترس علائم پیش آمده دست را به بدن میچسبانند و دیگر حرکت نمی دهند در صورتی که نباید آن را بیحرکت نگه دارند باید از طریق حرکت و روشهای دیگری که پزشک توصیه می کند به درمان آن کمک کنند. بی حرکت نگهداشتن شانه و دست، موجب خشک شدن بیشتر مفاصل میشود.
علائم با درد فزاینده شانه و بازو شروع شده و بتدریج افزایش یافته و با سوزش همراه است. حرکات مفصل نیز با شروع دردها محدود میگردد. بالا آوردن اندام فوقانی و بردن دست به پشت مشکل شده و بتدریج سخت تر میشود.
معمولاً بیماری بتدریج آغاز شده و تشدید مییابد و سه مرحله دارد. مرحله اول مرحله دردناک است و هنوز محدودیت حرکتی شدید نیست. مرحله دوم مرحله یخزدگی است و درد کمتر ولی محدودیت حرکتی بیشتر است و مرحله سوم، مرحله ذوب است که بیماری روی به بهبود میگذارد. هرکدام از مراحل میتواند از یک الی چند ماه طول بکشد.
همهگیر شناسی
شیوع آن در حدود ۳ درصد است و بین سنین ۴۰ الی ۷۰ سالگی دیده میشود. در کودکان و نوجوانان نادر است و در زنان بیشتر از مردان و موارد دوطرفه نیز وجود دارد. شیوع آن در افراد مبتلا به انواع دیابت بیشتر از سایرین است همچنین در بیمارانی که بعلت عمل جراحی قلب و پستان یا شکستگی های اندام فوقانی، شانه در بیحرکتی طولانی می ماند شایع است. عوامل ارثی در بروز آن دخالتی ندارند. بیماری معمولاً با گذشت زمان بتدریج بهبود مییابد.
علل ایجاد سندرم شانه یخ زده
علل سندرم شانه یخ زده به طور کامل شناخته شده نیست و اما یکسری از عواملی که ممکن است شما را در معرض خطر برای ایجاد سندرم قرار دهند عبارتند از :
1- بیماری دیابت
شانه یخ زده بیشتر در افراد مبتلا به دیابت اتفاق می افتد و 10 تا 20 درصد از آنها را تحت تاثیر قرار می دهد و علت اینکه چرا 10 تا 20 درصد این افراد را تحت تاثیر قرار می دهد هنوز شناخته شده نیست
2- سایر بیماریهای را که مرتبط با شانه یخ زده هستند
این بیماری ها عبارتند از کم کاری تیروئید – پرکاری تیروئید – بیماری پارکینسون و بیماری های قلبی می باشند
3- عدم تحرک
شانه یخ زده می تواند از بی تحرکی شانه برای یک مدت طولانی به دلیل جراحی ، شکستگی و یا در یک وضعیت ثابت مانند پشت میز قرار گرفتن باشند .
درمان شانه یخ زده
۸۰ درصد از این بیماران با ورزش و فیزیوتراپی قابل درمان هستند و درمان این بیماری از طریق داروهای ضد التهاب و مسکنهایی نظیر ایبوپروفن، دیکلو فناک به همراه ورزشهای پاندولی و مخصوص که متخصص به آن توصیه میکند قابل درمان خواهد بود.
شانه یخ زده معمولا به مرور زمان بهبود پیدا می کند اگر چه ممکن است بیش از سه سال به طول بیانجامد تمرکز درمان برروی کنترل درد و بازیابی قدرت و حرکت بوسیله فیزیوتراپی می باشد. درمان هایی که ارائه می شود عموما به صورت زیر است.
داروهای شانه یخ زده
مسکنهایی مانند ایبوپروفن، را میتوان بدون نسخه پزشک از داروخانه تهیه کرد و به کمک آنها علاوه بر تسکین درد ملایم، التهاب شانه را نیز کاهش داد. استامینوفن نیز کاربرد گستردهای دارد. مسکنهای تجویزی، مانند کدئین نیز درد را آرام میکند. البته از آنجایی که ممکن است بعضی مسکنها برای برخی از بیماران مناسب نباشد، حتماً پیش از مصرف مسکن باید با پزشک مشورت نمود.
کمپرس سرد یا گرم
این روش باعث کاهش درد و ورم می شود. استفاده متناوب از کمپرس گرم و سرد برای درمان شانه منجمد مفید است.
تزریق کورتیکواستروئید
این دارو نوعی هورمون استروئیدی است که درد و ورم را کاهش میدهد. جراح شانه کورتیکواستروئید (کورتون) را جهت تسکین درد شانه، به ویژه در مرحله دردناک بودن علائم، درون مفصل شانه تزریق میکند. البته پیشنهاد میشود از تکرار این تزریق خودداری کنید، چون ممکن است موجب آسیبدیدگی شانه شود.
تحریک الکتریکی عصب از راه پوست
در این روش پایانههای عصبی موجود در نخاع که مسئول کنترل درد هستند بیحس میشوند و پالسهای کوچک برق توسط دستگاه TENS به الکترودهای (پدهای الکتریکی کوچک) قرار گرفته روی پوست شانه آسیب دیده فرستاده میشود.
فیزیوتراپی
متخصص روشهایی را به بیمار آموزش میدهد تا بتواند تا حد امکان توانایی حرکتی و انعطاف پذیری خود را بدون اعمال فشار به شانه یا درد شدید حفظ کند.
آرتروسکوپی شانه یخ زده
این روش جراحی با تهاجم حداقل بر روی بیماران انگشت شماری انجام میشود. آندوسکوپ (لوله) باریکی از راه یک برش کوچک برای خارج کردن چسبندگی یا بافت همبند وارد مفصل شانه میشود.
عمل جراحی
جراحی آخرین راهکاری است که در صورت موفقیت آمیز نبودن روشهای دیگر به آن روی آورده میشود. آزادسازی کپسول طی عمل آرتروسکوپی روشی است که غالباً مورد استفاده قرار میگیرد و به صورت جراحی بسته انجام میشود. کپسول ضخیم شده شانه طی این روش بریده میشود تا آزاد شود. نکته حائز اهمیت این است که بیمار پس از جراحی باید برنامه توانبخشی منظم و شدیدی را با پشتکار دنبال کند.
حرکات بازتوانی در سندرم شانه یخ زده
1- چرخش خارجی شانه به صورت کشش غیر فعال :
در کنار در بایستید و سپس بازوی خود را با زاویه 90 درجه به چارچوب در بچسبانید و دستتان را در ان محل نگه داشته و سپس بدنتان را همانگونه که نشان داده شده است چرخش بدهید و برای مدت 30 ثانیه نگه دارید و سپس استراحت کنید و دوباره تکرار کنید
2- خم کردن به جلو بازو در حالت طاق باز :
به پشت دراز بکشید به طوری که پاهای شما به حالت مستقیم روی زمین قرارگرفته باشند بوسیله بازوی غیر اسیب دیده بازوی آسیب دیده خود را به بالای سر برده تا جایی که شما احساس کشش ملایمی بنمائید و به مدت 15 ثاینه نگه دارید و بعد به آرامی دستتان را پائین بیاورید
3- کشش بازویی به صورت ضربدری
به آرامی یک بازویتان را از میان قفسه سینه تان و از زیر چانه خود تا جایی که احساس درد در شانه خود نکنید به مدت 30 ثانیه در آن وضعیت قرار بگیرید.
نبض ما– گردآوری
منابع
عصرایران، تبیان، سلامت آنلاین
دکتر عزبز سلام من ازشانه یخ زده مدت ۳سال است که رنج میبرم وازهر راهی جز جراحی رفته ام ولی مداوا نشده ام پیشنهاد شما چیست