علل افت فشار خون در بارداری
نبض ما– افت فشار خون در بارداری معمولا باعث مشکلات بهداشتی یا پزشکی مهمی نمی شود و اکثر زنان می توانند به راحتی در خانه درمان شوند. فشار خون بسیار پایین موجب نگرانی برخی از زنان باردار می شود و علائم آزار دهنده ای در هنگام افت فشار خون، توسط زن باردار تجربه می شود. در این مقاله، به علل، درمان و زمان مراجعه به پزشک در هنگام افت فشار خون در بارداری می پردازیم.
افت فشارخون در اوایل بارداری
دلیل افت فشار خون در بارداری نشانه مهمی از روند آغاز بارداری است. بسیاری از زنان نمی دانند که بارداری می تواند بر فشارخون تاثیر بگذارد. دلیل افت فشار خون افزایش گردش خون و تغییرات هورمونی در طی دوران بارداری است. در این دوران رگ های خونی باز شده و سبب کاهش فشار خون می شود.
فشار خون در اوایل بارداری شروع به کاهش می کند و معمولا در اواسط سه ماهه دوم به کمترین شکل ممکن می رسد. در معاینات پزشکی، تست فشار خون در زنان باردار نسبت به وضعیت عادی اندازه گیری نمی شود بلکه با توجه به میزان استاندار دوران بارداری محاسبه می شود.
تعجب آور نیست که زنان ممکن است در دوران بارداری، علائم افت فشار خون را تجربه کنند. این علائم مشابه علائمی است که افراد مبتلا به فشار خون پایین ممکن است احساس کنند. اغلب علائم افت فشار خون در بارداری شامل سرگیجه و حتی خستگی است. سرگیجه ناپایدار می تواند بر اثر بلند شدن ناگهانی از حالت خوابیده و نشسته، باشد.
افت فشار خون در بارداری ، به طور معمول علائم «هیپوتانسیون شدید» همراه با شوک ایجاد نمی کند. در بیماران مبتلا به سپسیس یا خونریزی عمیق، کاهش شدید فشار خون می تواند سبب آسیب های احتمالی یا بروز سکته مغزی، نارسایی کلیه و حمله قلبی شود.
در بسیاری از زنان باردار، فشار سیستولیک بین 5 تا 10 میلی متر جیوه است. فشار خون دیاستولیک در حاملگی طبیعی می تواند به 15 میلی متر جیوه برسد. معمولا افت فشار خون در بارداری ایجاد شده و بعد از آن به سطوح اولیه باز می گردد.
هنگامی که زنی حامله می شود، به این دلیل که مراحل رشد جنین در شکم مادر است، بارداری باعث تغییرات زیادی در بدن زنان می شود. در طول بررسی ها، پزشکان احتمالا از زنان باردار سوال هایی در مورد شیوه زندگی شان می پرسند. همچنین پزشک، فشار خون را در هر مراجعه بررسی می کند.
فشار خون، بسته به سطح انرژی، نگرانی، سبک زندگی و سطح استرس می تواند دچار تغییر شود. علاوه بر آن، فشار خون در طی ساعات روز می تواند متغیر باشد و ممکن است در 24 هفته اول حاملگی ممکن پایین باشد. این مشکل احتمالا از طریق سیستم گردش خون ایجاد می شود، زیرا رگ های خونی برای خون رسانی بیشتر به رحم، گشاد تر می شوند.
در سایر مواقع هم احتمال افت فشار خون برای زنان باردار وجود دارد. مانند ایستادن بیش از حد، بلند شدن ناگهانی، حمام آب گرم برای مدت طولانی. بعضی از عوامل دیگر ی هم می توانند باعث افت فشار خون در زنان باردار شده و حتی فشار خون را پایین تر ازحد معمول کاهش دهند.
این موارد شامل: واکنش های آلرژیک، عفونت ها، کمبود آب، سوء تغذیه، خونریزی داخلی، کم خونی، بیماری های قلبی، اختلالات اندوکرین.
علایم افت فشار خون در بارداری
به طور کلی می توان گفت که افت فشار خون پایین در دوران بارداری معمولا نگران کننده نیست اما علائم آن ممکن است ناراحت کننده بوده و یا بر کیفیت زندگی برخی از زنان در این دوران تاثیر گذار باشد، به خصوص اگر آنها قبل از این دوران، افت فشار خون را تجربه نکرده باشند.
علائم فشار خون پایین عبارتند از:
ممکن است تهوع و سرگیجه و به خصوص بلند شدن سریع بعد از نشستن طولانی مدت، خستگی عمومی در طول روز را تشدید می کند. تنگی نفس یا احساس ضعف، تشنگی سریع حتی بعد از نوشیدن آب، پوست سرد، حالت دم کردگی یا گرگرفتگی، مشکلات بینایی، دوبینی یا تاری دید ، افسردگی از علائم افت فشار خون در بارداری است.
در صورت بروز علائم فوق در زنان باردار، توصیه می شود به پزشک متخصص مراجعه شود. پزشک یا درمانگر، ممکن است برخی از آزمایشات را انجام دهند تا علت اصلی افت فشار خون در بارداری فرد تشخیص داده شود.
فشار خون نرمال در دوران بارداری چند است؟
در طول دوران بارداری، فشار خون نرمال، نشانه ای از سلامت مادر و کودک است. پزشکان معمولا از میزان فشار خون برای کمک به تشخیص موارد مهم و یا عوارض احتمالی استفاده می کنند.
براساس گزارش انجمن قلب، فشارخون طبیعی کمتر از 120 در 80-120 میلی متر جیوه (mmHg) است که در سیتولوژی (در طول انقباض قلب) همیشه شماره بالا در دستگاه فشارخون قرار دارد. فشارخون در محاسبه دیاستولیک (زمانی که قلب خون را درون شریان ها منتقل نمی کند)، 80 میلی متر جیوه بوده و تعداد کمتری در دستگاه نشان داده می شود.
به این ترتیب، فشار خون پایین تر از این میزان، پایین است؛ هر چند ممکن است این میزان فشار خون برای بسیاری از مردم عادی باشد. در طول 12 هفته اول بارداری، ممکن است زن باردار متوجه کاهش فشار خون شود.
این فشارخون پایین اغلب در طول سه ماهه اول و دوم در سطح پایین باقی مانده و در سه ماهه سوم دوباره افزایش می یابد. پزشکان در طول مدت بارداری، به طور مرتب فشار خون زنان باردار را چک می کنند.
افت فشار خون در ماههای آخر بارداری
در اواخر دوران بارداری، زمانی که احساس سرگیجه با سایر نشانه های ناراحت کننده شدت می یابد، مراقبت های بیشتر و مراجعه به پزشک متخصص زنان، توصیه می شود.
در صورتی که دچار سرگیجه یا افت فشار همراه با علائم جدی مانند خونریزی، سردرد شدید، تغییرات بینایی یا تاری دید، درد قفسه سینه، تنگی نفس و ضعف یا بی حسی، (به ویژه در یک طرف بدن) باید بلافاصله به اورژانس منتقل شوید.
چطور افت فشار خون در بارداری را کنترل کنیم؟
زنان بارداری که دچار افت فشار خون و نهایتا دچار سرگیجه می شوند، می توانند اقداماتی را برای به حداقل رساندن علائم و پیشگیری از آن انجام دهند این موارد عبارتند از:
– نشستن یا دراز کشیدن برای جلوگیری از افت فشار خون در بارداری
– پرهیز ازایستادن طولانی یا تغییر موقعیت ناگهانی از حالت نشسته و خوابیده
– خوابیدن به پهلوی چپ برای افزایش جریان خون به قلب
– نوشیدن مقدار زیادی مایعات، به ویژه آب
– به پهلو دراز کشیدن ممکن است باعث درد پشت و درد عصبی در زنان باردار شود.
اگر احساس ضعف شدید دارید، از حالت خوابیده به حالت نشسته تغییر حالت داده و سر خود را پایین تر از بدن تان قرار دهید تا احساس ضعف و سرگیجه از بین برود. تمرینات خاص دوران بارداری به طور منظم کمک می کند تا فشار خون طبیعی حفظ شود. همچنین در مورد فعالیت ورزشی خود با پزشک مشورت کنید.
نبض ما– مترجم: مهناز ضحاکی