علائم ناباروری الیگواسپرمی در مردان

الیگواسپرمی در ناباروری مردان نقش دارد. زمانی که میزان اسپرم کم باشد الیگواسپرمی رخ می دهد. اما با درمان به موقع و مناسب می توان تعداد و کیفیت اسپرم ها در باروری مردان را بهبود بخشید.

نبض ما– اولین اقدام برای تشخیص ناباروری مردان، شمردن تعداد اسپرم هاست. در این صورت اگر فرد میزان کم اسپرم با کیفیت برای باروری داشته باشد به الیگواسپرمی یا کمبود اسپرم دچار است.

الیگواسپرمی چیست؟

الیگواسپرمی زمانی تعریف می شود که تعداد اسپرم های مرد پایین باشد. می توان گفت که جنبه های دیگر سلامت جنسی مردان با این وضعیت مرتبط است. از جمله دلایل ناباروری مردان، الیگواسپرمی یا آسیب شناسی اسپرم است که بر تعداد اسپرم مردان تاثیر می گذارد؛ شمارش اسپرم در زمان انزال مردان می تواند در طول زندگی متفاوت باشد.

علاوه بر این، برای باروری مردان هم مقدار اسپرم سالم لازم و ضروری است. سازمان بهداشت جهانی (WHO) میزان اسپرم را در حالت میانگین بالاتر از ۱۵ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی طبقه بندی می کند و بنابراین میزان کمتر از آن به عنوان اولیگواسپرم تشخیص داده می شود.

در اولیگواسپرم خفیف ۱۰ تا ۱۵ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر وجود دارد و دراولیگواسپرم متوسط ​​، ۵ تا ۱۰ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر و در اولیگواسپرم شدید شمارش اسپرم بین ۰ تا ۵ میلیون اسپرم در میلی لیتر کاهش می یابد.

مشخص نیست چند مرد دارای اسپرم پایین در مایع منی هستند و این یک موضوع نسبی است چرا که این مشکل در همه افراد مبتلا به این بیماری در مراحل اولیه،  تشخیص داده نمی شود. تنها افرادی که دچار مشکل انزال زودرس هستند در رده این اختلال جای می گیرند.

علائم الیگواسپرمی

علائم الیگواسپرمی ممکن است به شکل انزال ناقص یا معکوس باشد. در الیگواسپرمی شدید معمولا در هنگام انزال مایع منی خارج نشده یا میزان آن بسیار کم است. در تشخیص الیگوسپرمی تجزیه و تحلیل اسپرم مرد انجام می شود. این کار شامل تجزیه و تحلیل نمونه منی تحت میکروسکوپ برای ارزیابی پارامترهای مختلف اسپرم، از جمله میزان اسپرم، تحرک اسپرم، مورفولوژی اسپرم و غیره است.

علل الیگواسپرمی

شرایط خاص و سبک زندگی می تواند خطر ابتلا به الیگواسپرمی را افزایش دهد. در برخی موارد ممکن است جریان خون به بیضه ها کاهش یابد و این موضوع  می تواند باعث افزایش دمای بیضه ها شود.

هرگونه افزایش دما می تواند در تولید اسپرم تاثیر گذار باشد. واریکوسل حدود ۴۰ درصد از مردان با مشکل تعداد کم اسپرم مواجه هستند. همچنین می توان گفت که ویروس هایی مثل عفونت های جنسی می تواند مقدار اسپرم در مایع منی را کاهش دهد. این مشکل می تواند بر تعداد اسپرم مردانی که مشکل انزال دارند، اثر گذارد.

سایر مواردی که ممکن است با انزال معمول تداخل داشته و باعث کاهش تعداد اسپرم شود عبارتند از:

• آسیب
• تومور
• سرطان
• سابقه جراحی

در حالت میانگین بالاتر از ۱۵ میلیون اسپرم در هر میلی لیتر مایع منی وجود دارد و میزان کمتر از آن به عنوان اولیگواسپرم است

داروها

داروهای ضد بتا، آنتی بیوتیک ها و داروهای فشار خون ممکن است باعث مشکلات انزال و کاهش تعداد اسپرم شود.

مشکلات هورمونی 

مغز و بیضه ها هورمون های متعددی را تولید می کند که مسئول انزال و تولید اسپرم هستند. عدم تعادل در هر یک از این هورمون ها ممکن است تعداد شمارش اسپرم را کاهش دهد.  قرار گرفتن در معرض فلزات سنگین مانند سرب می تواند این مشکل را ایجاد کند.

نشستن نادرست 

قرار دادن لپ تاپ روی اندام تناسلی و پوشیدن لباس های تنگ می تواند باعث گرمای بیضه ها شود. افزایش دما در اطراف بیضه ها می تواند به طور موقت تولید اسپرم را کاهش دهد.

مصرف مواد مخدر و الکل

استفاده از برخی مواد، از جمله ماری جوانا و کوکائین، ممکن است تعداد اسپرم را کاهش دهد. نوشیدن بیش از حد مشروبات الکلی هم همین تاثیر را بر تعداد اسپرم دارد. شمارش اسپرم مردان سیگاری معمولا کمتراز مردان غیر سیگاری است.

مشکلات وزن

 اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش خطر ابتلا به کم بودن تعداد اسپرم می شود. وزن بیش از حد می تواند به طور مستقیم میزان اسپرم بدن شما را کاهش دهد. مشکلات وزن ممکن است در تولید هورمون هم دخالت کند.

درمان الیگواسپرمی شدید

همانطور که اشاره شد در الیگواسپرمی شدید تعداد اسپرم ها بسیار کاهش می یابد و درمان الیگواسپرمی شدید می تواند تعداد اسپرم و کیفیت آن را بهبود بخشد. این گزینه های درمان عبارتند از:

جراحی

در مشکل واریکوسل که مشکل پیش آمده در بیضه ها بوده و باعث کاهش تعداد اسپرم می شود، اغلب عمل جراحی نیاز است. در طول درمان، پزشک شما جریان خون را به ورید دیگری هدایت می کند.

داروها

در درمان دارویی داروهایی مانند آنتی بیوتیک ها، عفونت و التهاب را درمان می کنند. درمان دارویی ممکن است  شمارش اسپرم را بهبود بخشد، اما ممکن است باعث جلوگیری از افزایش تعداد اسپرم شود.

تغییر سبک زندگی

کاهش وزن و حفظ وزن سالم ممکن است باعث افزایش تعداد اسپرم شود. تغییر سبک زندگی و شیوه صحیح زندگی ممکن است خطر بسیاری از بیماری های دیگر را هم کاهش دهد. ممانعت از مصرف برخی داروها، الکل و دخانیات هم توصیه می شود.

درمان هورمونی

انواع داروها، تزریق ها و تغییرات شیوه زندگی می تواند هورمون ها را به سطح سالم بازگرداند. هنگامی که سطح هورمون بهبود می یابد، تعداد اسپرم ها هم ممکن است بهبود یابد. برخی دیگر از روش های درمانی در الیگواسپرمی شدید به صورت اهدای اسپرم است که در این گزینه به منظور کمک به باروری مرد، اسپرم فرد دیگری به فرد بیمار منتقل می شود.

راه درمانی دیگر شامل تلقیح داخل سیتوپلاسمی اسپرم است که این مورد هم به منظور درمان ناباوری مردان انجام می شود  که به صورت تلقیح اسپرم به تخمک زن است. این راه درمانی در الیگواسپرمی شدید ارائه شده و تمرکز عمده آن در رفع مشکل ناباروری تحت تاثیر کاهش شدید اسپرم است.

 به طور کلی می توان گفت که در اکثرمواقع و جدا از مشکلات پزشکی و یا سابقه جراحی، شیوه سالم زندگی و مراقبت صحیح ،درپیشگیری از الیگواسپرمی تاثیر مثبتی می گذارد. با دوری از استرس، اضطراب و کمی دقت می توان از این مشکل جلوگیری کرده و از یک زندگی سالم بهره برد.

نبض ما– ترجمه: مهناز ضحاکی